تاریخ ایرانی: در روز ۲۴ مهر ۱۳۵۸ طرح توطئه ترور آیتاللهالعظمی سیدکاظم شریعتمداری از مراجع عظام تقلید افشا شد. روزنامهها با اعلام خنثی شدن طرح ترور از برنامهریزی آن در افغانستان پیش از کودتای چند روز قبل در آن کشور خبر دادند. انتشار این خبر موجی از انزجار از رژیم مارکسیستی افغانستان را در میان مردم ایران و افغانستان پدید آورد؛ انزجاری که به تعطیلی مغازهها و برگزاری راهپیماییهای اعتراضی در شهر تبریز منجر شد.
روزنامه کیهان در گزارشی نوشت: «یکی از بزرگترین توطئههای یک کشور خارجی برای اجرای یک نقشه خائنانه در جهان اسلام، به ویژه ایران، یعنی ترور حضرت آیتاللهالعظمی شریعتمداری پیشوای عالیقدر تشیع، کشف شد. این توطئه، در کشور همسایهمان، افغانستان و توسط رهبران آن طرحریزی شده و طراح اولیه آن محمد ترهکی اولین رییسجمهوری افغانستان پس از استقرار رژیم مارکسیستی در آن کشور بود.»
سخنگوی آیتاللهالعظمی شریعتمداری پس از افشای طرح این ترور، ضمن تایید آن، جزییاتی از این ماجرا را به اطلاع رسانهها رساند. او با بیان اینکه توطئه ترور آیتالله از حدود یک ماه قبل در کابل پایتخت افغانستان طرحریزی شده بود، گفت: «بعدا روشن شد که محمد ترهکی چند روز پیش از سرنگونی خود و روی کار آمدن حفیظ الله امین، نقشه ترور حضرت آیتالله را طرح کرده و برای اجرای این منظور خائنانه خود، چند نفر از اتباع افغانستان را به ایران، گسیل داشته است.» سخنگوی آیتالله افزود: «چند تن از کسانی که برای انجام این ماموریت غیراسلامی و غیرانسانی از سوی رهبران رژیم افغانستان به ایران اعزام شده بودند در مرز ایران و افغانستان دستگیر شدند و یکی از آنها که به وسیلهای همراه با چند تن از همدستانش، توانسته بود خود را به قم برساند تا در فرصتی مناسب، به نقشه شیطانی خود جامه عمل بپوشاند، چند روز پیش به دام افتاد. مردی که در قم دستگیر شده است در بازجوییهای مقدماتی اعتراف کرد که از سوی رژیم افغانستان برای ترور حضرت آیتاللهالعظمی شریعتمداری، ماموریت داشته است.»
سخنگوی آیتالله شریعتمداری ادامه داد: «وزارت امور خارجه، شهربانی کل و ژاندارمری کل جمهوری اسلامی ایران از چندی پیش از طرح این توطئه خائنانه توسط کارگزاران رژیم افغانستان آگاه شده بودند و بدین جهت حضرت آیتاللهالعظمی شریعتمداری را کاملا در جریان قرار داده بودند. در گزارشی که به وسیله وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، شهربانی و ژاندارمری کل تقدیم آیتالله شد، تاکید شده بود چند افغانی که در رابطه با این موضوع دستگیر شدهاند نزد ماموران ایرانی اعتراف کردهاند که برای ترور معظمله از طرف رهبران رژیم افغانستان ماموریت ویژه داشتهاند.»
او با بیان اینکه «از زمانی که توطئه ترور از سوی مقامات به اطلاع ما رسیده است، اقدامات لازم و احتیاطی و امنیتی لازم برای حفظ جان آیتاللهالعظمی شریعتمداری به عمل آمده است»، ادامه داد: «هرچند شخص آیتالله معتقدند که اینگونه مسائل، هیچگونه تغییری در وضع ایشان به وجود نیاورده و ایشان در راه حق و حقیقت حتی آماده شهادت نیز هستند و هیچ واهمهای ندارند.»
سخنگوی آیتاللهالعظمی شریعتمداری افزود: «اقدام رژیم افغانستان برای طرحریزی این توطئه بیارتباط با اعلامیهها و مصاحبههایی که ایشان به طرفداری از خلق مسلمان افغانستان داشتهاند نیست. به ویژه اینکه ایشان در کشور مسلمان افغانستان دارای پیروان زیادی هستند و نمایندگانی نیز در آن کشور دارند که به تبلیغ و تعلیم اهداف مقدسه دین مبین اسلام مشغولند.»
اشاره سخنگوی آیتالله به اعتراضات وی نسبت به کشتار مردم افغانستان توسط حکومت کمونیستی بازمیگردد. وی پس از روی کار آمدن رژیم مارکسیستی به رهبری محمد ترهکی در افغانستان که با مخالفت شدید مردم مسلمان این کشور روبرو بود و به کشته شدن هزاران تن از معترضان انجامید، بارها با صدور اعلامیههایی، کشتار مردم مسلمان را محکوم کرده و از رهبران افغانستان خواسته بود «به تقاضاهای مشروع، اسلامی و انسانی خواهران و برادران مسلمان در آن کشور» توجه شود.
روزنامه کیهان در گزارشی که به افشای این طرح اختصاص داشت، نوشت: «نکته قابل توجه این مساله، این است که با وجود برکناری محمد ترهکی در افغانستان و روی کار آمدن حفیظ الله امین، تغییری در سیاست بنیادی آن کشور روی نداده است. بدین معنا که توطئه ترور آیتاللهالعظمی شریعتمداری در زمان اقتدار محمد ترهکی طرحریزی شده بود و با اینکه ترهکی از کار برکنار و به روایتی کشته شده است، اجرای این طرح متوقف نشده بود و کسانی که برای انجام این توطئه ماموریت داشتند به کار خود ادامه دادند و گزارش موثق حاکی است که یکی از کسانی که برای اجرای توطئه ماموریت داشته، چند روز پیش در قم دستگیر شدهاند.»
دو روز پس از این واقعه آیتاللهالعظمی شریعتمداری در گفتوگو با روزنامه کیهان با تشریح مواضعش نسبت به دولت افغانستان و تکذیب کمک مالی به مخالفان آن، نکات تازهای از ماجرای طراحی برای ترور خود را مطرح کرد. او کمک مالی خود به شورشیان مسلمان افغانستان را که برای برقراری حکومت جمهوری اسلامی با رژیم آن کشور میجنگند به شدت تکذیب کرد و گفت که اعلامیهها و مصاحبههایش درباره حوادث افغانستان، صرفا جنبه ارشاد و نصیحت داشته و این به معنای «دخالت در امور داخلی کشور دیگر» نیست. آیتاللهالعظمی شریعتمداری درباره دلایل حمایت از مخالفان دولت افغانستان گفت: «پس از اینکه رژیم تازه افغانستان روی کار آمد و جنگ دولت با ملت شروع شد، عدهای اتباع افغانستان از جمله علما و روحانیون آن کشور که به ایران فراری شده بودند نزد ما آمدند و قضایای آنجا را نقل کردند و این در زمانی بود که جزئیات و علل برخورد ملت و دولت افغان برای مردم کشور ما، هنوز بخوبی روشن نشده بود. ما بعضی از علمای افغانستان را که به ایران آمده بودند از سابق میشناختیم و گروه دیگری از آنها، توسط نمایندگانی که در کابل داریم معرفی شده بودند.»
آیتاللهالعظمی شریعتمداری اضافه کرد: «یکی از علمای طراز اول شیعیان افغانستان که نماینده ما در آن کشور است توسط عمال رژیم افغانستان دستگیر شده و هماکنون در زندان کابل به سر میبرد. خلاصه آن روزها از ما تقاضا شد تا اعلامیهای صادر کنیم و دولت افغانستان را نصیحت نماییم که با ملت خود، با صلح و صفا و دوستی رفتار کند. ما هم این کار را در اسفندماه سال گذشته کردیم. این اعلامیه به افغانستان رسید و تمام علمای آن کشور اعم از شیعه و سنی از آن استقبال کردند، اما با کمال تعجب به ما خبر دادند که محمد ترهکی متن اعلامیه را از رادیو کابل پخش و آن را رد کرده و حتی عده معدودی را به تظاهرات علیه ما واداشته است.»
آیتاللهالعظمی شریعتمداری افزود: «نصیحت علما و روحانیون، منحصر به افغانستان نیست. ما بارها درباره وقایع کشورهای دیگر از جمله فلسطین، فیلیپین و اریتره که ملت آنها، مظلوم واقع شدهاند نصیحتهایی کردهایم. ولی تعجب ما از این است که حکومت ترهکی، بین مداخله و خیرخواهی، فرق نمیگذاشت. کاری که ما کردیم برابر قوانین بینالمللی نیز یک کار انسانی بود و با مداخله در امور داخلی کشورها فرق داشت.»
این مرجع تقلید اضافه کرد: «در ماه مبارک رمضان که در مشهد بودیم، یکی از روزنامههای معروف افغانستان بنام «اینس» به دست ما رسید. در این روزنامه از قول ما نامهای جعل شده بود و امضا و مهر ما را به طور بسیار ناشیانهای جعل کرده بودند که هیچ شباهتی به مهر و امضای ما نداشت. مضمون نامه مجعول، این بود که ما به دو سه نفر از بازرگانان و متمولین افغانستان نوشتهایم: "حدود ۸۰ هزار تومان پولی که برای ما فرستادهاید رسید، بقیه آن را هم به جنگجویان مسلمان افغانستان بدهید تا علیه دولت آن کشور مبارزه کنند!" در حالی که ما اصولا چنین نامهای ننوشته بودیم و همانطور که گفتیم جعلی بود.»
آیتاللهالعظمی شریعتمداری پیرامون چگونگی اطلاع از طرحی که توسط محمد ترهکی رهبر پیشین افغانستان برای ترور ایشان ریخته شده بود، گفت: «بعد از اینکه از مشهد حرکت کردیم فرمانده ژاندارمری مشهد به منزل ما تلفن کرد و اطلاع داد که از طرف رژیم افغانستان، توطئهای در شرف تکوین بود و قرار بود که این طرح توسط چند تبعه افغانی چند روز بعد به مرحله اجرا درآید. سپس گزارشی از شهربانی تهران رسید حاکی از آنکه ۴ تا ۶ نفر افغانی مامور ترور شدهاند که یکی از آنها به دام افتاده است.»
منبع:
آرشیو روزنامه کیهان، مهرماه ۱۳۵۸