تاریخ ایرانی: در سحرگاه روز ۱ اسفند ۱۳۵۷ چهار فرمانده ارتش شاهنشاهی که توسط دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شده بودند، تیرباران شدند. سرلشگر امین افشار فرمانده سابق پادگان فرح‌آباد (افسریه)، سرتیپ نعمت‌الله معتمدی فرمانده تیپ زرهی قزوین، سرتیپ ملک معاون تیپ زرهی قزوین و سرتیپ همدانیان رییس ساواک کرمانشاه، چهار امیر اعدام شده بودند که خبر تیرباران و آخرین مصاحبه آنان در روزنامه اطلاعات منتشر شد.
سرلشگر امین افشار در آخرین گفته‌های قبل از تیرباران گفت: «من در وضعی نیستم که بتوانم حرف بزنم، ولی می‌خواهم بگویم اطرافیان شاه خیانت کرده‌اند نه خودشان، اطرافیان ایشان به دور شاه یک دایره خبیثه کشیده بودند.» وی در پاسخ به این سوال خبرنگار روزنامه اطلاعات که «اطرافیان شاه غیر از شما چه کسانی بودند؟» گفت: «در میان اطرافیان شاه ارتش و ارتشی نبود، وزیران و نخست‌وزیران اطرافیان شاه بودند و ارتش دخالتی نداشت.»
خبرنگار اطلاعات پرسید: «وقتی شاه ایران را ترک می‌کرد، شما چه احساسی داشتید؟ راست است که گریه می‌کردید؟» سرلشگر امین افشار گفت: «غلط می‌کند کسی که می‌گوید وقتی شاه رفت من گریه کردم، این یک دروغ محض است و از طرفی اصلا صحبت رفتن یک نفر به عنوان شاه مطرح نیست. من در این مورد احساساتی نداشتم، احساسات من میهنم بود و در این موقع لازم می‌دانم به شما یک توصیه بکنم، قدر ارتش را بدانید، برای این ارتش خیلی زحمت کشیده شده است. ۱۰ سال لازم است تا شما بتوانید مهندسین و تکنسین‌های زمینی و هوایی و دریایی ارتش را دوباره تربیت کنید. از کادرهای موجود غافل نشوید. اگر این کار را نکنید شش ماه بیشتر دوام نخواهید آورد و بعد از شش ماه کمونیست‌ها جای شما را خواهند گرفت و شما را مثل الان ما به همین ترتیب اعدام خواهند کرد.»
سرتیپ معتمدی قبل از اعدام گفت: «من معتقد هستم در هفته‌های آخر، وقتی شاه دید مردم طالب او نیستند، نمی‌بایست می‌رفت و مردم را رودرروی هم قرار می‌داد. به نظر من از روزی که قیام ملی و انقلاب ایران تحقق بیشتری پیدا کرد، باید شاه و اطرافیانش، آن را تشخیص می‌دادند و شخصیت آیت‌الله خمینی را می‌فهمیدند. ما اطلاعات زیادی درباره آیت‌الله خمینی نداشتیم، ولی انتظار داشتیم فرماندهان ما، سر تعظیم در مقابلشان فرود بیاورند. ارتش ما ارتش خیابانی نبود. ما آماده شده بودیم با روس و انگلیس و آمریکا بجنگیم، نه با مردم خودمان. من و امثال من حتی زمینی برای مردن نداریم و حتی یک اتومبیل ساده هم در اختیار زن و بچه‌مان نیست، چرا باید محکوم شویم؟ شاه بیشتر مقصر است که در چنین حالتی، ما را ترک کرد. می‌توانست فرمان بدهد که ما هم کنار برویم و در سیاست دخالت نکنیم و روبه‌روی ملت قرار نگیریم. به شرفم قسم می‌خورم که من دستور تیراندازی به سوی هیچ‌کس را نداده‌ام.»
سرتیپ معتمدی در پاسخ به این سوال که «روزی که شاه از ایران می‌رفت، پیام او برای شما و دیگر امرای ارتش چه بود؟» گفت: «او گفت یکپارچگی خود را برای بقای مملکت حفظ کنید.» سرتیپ ملک، معاون تیپ زرهی قزوین گفت: «بدون هیچ تردیدی کسان بسیاری به این کشور خیانت کرده‌اند و حتی در جزوه‌های ستاد بزرگ هم به جنایت و خیانت بسیاری از افراد اشاره شده و شاه هم اشاره کرده است که خودش قابل انتقاد است و اگر جنایات، چه از سوی شاه و چه از سوی اطرافیان و مسوولان نبود، هیچ‌گاه من در این دادگاه عدل اسلامی خونم ریخته نمی‌شد و من که در تمام عمرم جزو افراد معدود ارتش بودم گناهکار قلمداد نمی‌شدم. همان افرادی باید مجازات شوند که به نام وزیر و نخست‌وزیر در سال‌های گذشته به مردم خیانت کرده‌اند و این بلا‌ها را به سر مردم آورده‌اند.»
سرتیپ همدانیان، رییس ساواک کرمانشاه نیز گفت: «با توجه به وظایفی که به عهده هر سازمانی محول شده، من خودم را به عنوان یک عامل مداخله کننده، یا عامل ایجاد کشتار‌ها نمی‌شناسم و نمی‌دانم. زیرا شخصاً هیچ‌وقت، ماموریت برای مهار اغتشاشات نداشته‌ام و این وظیفه به سازمان‌های مسوول، محول بوده، من به قرآن مجید سوگند یاد می‌کنم و می‌خواهم تحقیق بشود آیا من به ناخن یک نفر هم آسیب رسانده‌ام؟ من خود را بی‌گناه می‌دانم، در مورد اتهاماتی که به من نسبت داده شده، تحقیقی به عمل نیامده و یا لااقل مواجهه‌ای صورت نگرفته است، تا جرم من در این زمینه مشخص و تثبیت شود، بیش از این‌ها عرضی ندارم. امیدوارم کشور ما همیشه پایدار باشد و صمیمیت کامل بین تمام مردم مملکت و رهبران مملکت و به خصوص آیت‌الله خمینی برقرار باشد، تا همیشه کشوری مستقل و سرفراز داشته باشیم.»
سرتیپ همدانیان در پاسخ به این سوال که آیا «به نظر شما شاه به مملکت خیانت کرده است؟» گفت: «شاید هر فردی، شاه یا هر فرد دیگری به سبب غرائز طبیعی که در افراد وجود دارد و هیچ فردی نمی‌خواهد و میل به جنایت ندارد، همه می‌خواهند به نوعی به افراد مملکت خودشان خدمت کنند. شاه هم همین نقش را داشته، اگر افراد نابابی مسیر شاه را تغییر داده و مسایلی در مملکت اتفاق افتاده یا افرادی بدون رعایت جنبه‌های اخلاقی و انسانی افرادی را به شکنجه کشیده‌اند، باید مسببین اصلی را دستگیر کنید، نه مرا که برای معالجه به تهران آمده‌ام. باز هم عرض می‌کنم من بی‌گناه هستم.»
رئوس قانون اساسی احتمالی جمهوری اسلامی منتشر شد
در روز اول اسفند ۱۳۵۷ روزنامه کیهان برخی رئوس آنچه را «قانون اساسی احتمالی جمهوری دموکراتیک اسلامی» می‌خواند منتشر کرد. کیهان در این‌باره نوشت: «قانون اساسی جمهوری اسلامی، آخرین مراحل تهیه و تدوین را می‌گذراند. خلاصه اصول و نهادهای این قانون تا چند روز دیگر برای عموم ملت ایران منتشر می‌شود تا همگان پس از آگاهی از محتوای جمهوری اسلامی و اظهارنظر درباره آن در رفراندوم راجع به تغییر رژیم شرکت کنند.»
به نوشته کیهان، «دست‌اندرکاران تهیه قانون اساسی جمهوری اسلامی تاکید می‌کنند که این قانون مترقی‌ترین قانون اساسی دنیاست و در آن همه آزادی‌های ذکر شده در اعلامیه جهانی حقوق بشر و سایر میثاق‌ها و عهدنامه‌های بین‌المللی ملحوظ شده و هیچ نوع محدودیتی برای هیچ گروه فکری و عقیدتی قائل نشده است.»
یکی از دست‌اندرکاران به کیهان می‌گوید: «آزادی‌های پیش‌بینی شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی آنقدر زیاد است که هرگز همه آن‌ها مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. اصل شورا‌ها که هم در نظام‌های سوسیالیستی و هم در قرآن هست، در تمام موارد و زمینه‌ها در قانون اساسی جمهوری اسلامی پذیرفته شده و تمام ارگان‌ها و سازمان‌های اجرایی و غیراجرایی از روستا تا سطح استان و تمام تاسیسات در جمهوری اسلامی به وسیله شورا‌ها اداره می‌شوند.» وی تاکید می‌کند که قانون اساسی جمهوری اسلامی از دیدگاه‌های پیشرو‌ترین سوسیالیست‌ها هم پیشرو‌تر است و همه نهادهای اصلی این نوع نظام‌ها را در خود دارد.
روزنامه کیهان سپس به برخی رئوس قانون احتمالی از جمله طریقه انتخاب ریاست جمهوری و نخست‌وزیری، اصل تفکیک قوا، نفی تضاد طبقاتی، تساوی زن و مرد، حق مالکیت، نظام بانکداری بدون ربا و... پرداخته است. در متن گزارش کیهان از قول یکی از دست‌اندرکاران تدوین قانون اساسی آمده است: «این قانون برخلاف قانون اساسی نظام منحله شاهنشاهی طوری تدوین شده که اصول آن صریح، روشن و قاطع است و هیچ‌گونه تفسیر و تعبیری نمی‌توان از آن کرد و این سوء‌استفاده بعدی را از عدم صراحت قانون غیرممکن می‌سازد. علاوه بر این به احتمال زیاد یکی شورای نگهبان قانون اساسی در مجلس تشکیل می‌شود که هرگونه تخطی و تجاوزی را از اصول و نهادهای قانون اساسی جلوگیری می‌کند. بدین ترتیب همه گروه‌ها با هر سلیقه و طرز فکر و گرایشی در صورتی که صاحب ثروت و نفوذ غیرمعقول نباشند، می‌توانند در صورت تایید توده‌های مردم و به همان اندازه در بافت حکومت شرکت کنند.»
حسن نزیه: صادرات نفت، پس از مطالعه لازم آغاز می‌شود
حسن نزیه توسط مهدی بازرگان، نخست‌وزیر به عنوان رییس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران به کارمندان و روسای ادارات این موسسه معرفی شد. آنگاه حسن نزیه برای کارکنان شرکت نفت سخنرانی کرد و گفت: «من اگر اینجا آمدم به امید همکاری و راهنمایی یکایک شما بود. زیرا خودم در نفت تخصصی ندارم و فقط یک سرباز هستم. که برای به ثمر رساندن هدف‌های انقلاب در این سنگر عهده‌دار مسوولیت شدم. امیدوارم با کمک شما بتوانیم به پیشرفت انقلاب کمک موثری کنیم و این صنعت را که بزرگ‌ترین و مهم‌ترین عامل تقویت کننده انقلاب است به درستی در خدمت انقلاب بگذاریم.»
نزیه در این مراسم با بیان اینکه «رژیم سابق ۲۵ سال فرصت طلایی را از دست داد»، افزود: «اگر به خاطر داشته باشید چند سال قبل شاه سابق گفت این قدر پول داریم که نمی‌دانیم چه کنیم. خوب به خاطر دارید که ایشان با تکیه به این ثروت وعده تمدن بزرگ را به ما داد ولی ملاحظه کردید که از تمدن بزرگ جز به خاک و خون کشیدن ملت و خرابی مملکت چیز دیگری ظاهر نشد.»
در پایان سخنرانی، خبرنگار کیهان از رییس جدید شرکت ملی نفت پیرامون برنامه‌های ایشان در صنعت نفت پرسش کرد. نزیه گفت اجازه بدهید من چند روزی با صنعت نفت آشنایی پیدا کنم و بعد از آن با هم صحبت خواهیم کرد. خبرنگار پرسید برنامه صادرات نفت به خارج که آقای نخست‌وزیر اخیراً بدان اشاره کرد چه موقع شروع خواهد شد، رییس جدید شرکت ملی نفت ضمن تایید اجرای این برنامه گفت آن هم به زودی پس از بررسی و مطالعه لازم با نظر دولت عملی خواهد شد.
به نوشته کیهان، حسن نزیه که ۵۷ سال سن دارد، فارغ‌التحصیل دانشکده حقوق دانشگاه تهران و رییس هیات مدیره کانون وکلا است. رییس جدید شرکت ملی نفت ایران از اعضا و موسسین جمعیت حقوقدانان ایران و جمعیت ایرانی دفاع از آزادی و حقوق بشر به شمار می‌آید.
