پربیننده ترین مطالب
آخرین مطالب
آخرین مطالب پرونده ها
|
||||
|
||||
پیام دیپلماتیک هدایای تاریخی؛ از شیردال تا نقشه پرشیا
فهیمه نظری تاریخ ایرانی: از اولین باری که حسن روحانی برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل وارد نیویورک شد دو سال میگذرد. هنگام بازگشت از همان سفر بود که آمریکاییها با بازگرداندن شیء تاریخی موسوم به شیردال، سریال هدایای تاریخی به سران ایران را کلید زدند. سپر رزمی برجایمانده از سربازان شاه عباس اول در جنگ با عثمانیان دومین هدیه تاریخی به ایران در دولت یازدهم بود؛ هدیهای که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در حاشیه نشست سران ساحلی دریای خزر در آستاراخان به همتای ایرانیاش هدیه کرد و با لبخند هوشیارانهای خطاب به وی گفت: «ظاهراً این سپر به دست حریف افتاده، اما ایران برنده آن نبرد بود.» هدیه معنادار پوتین اما به همینجا ختم نشد، او که دوم آذر امسال برای شرکت در نشست سران کشورهای صادرکننده گاز وارد ایران شده بود، در دیدار با مقام معظم رهبری، نسخه تاریخی قرآنی را به ایشان هدیه کرد که گفته میشود همان قرآن اهدایی والی شام به سلطان سلیم عثمانی است. آخرین هدیه تاریخی به سران ایران که هفته گذشته به روحانی تقدیم شد، نقشه تاریخی ایران با قدمتی ۱۷۵ ساله از جانب نخستوزیر مجارستان بود؛ نقشهای که حاوی نکات ارزندهای از جمله وسعت سرزمینی ایران است.
بر اساس همین گفته نیز روحانی در پایان سفر خود به نیویورک در جمع خبرنگاران گفت: «جام شیردال یک اثر تاریخی و یکی از اشیای بسیار ارزشمند ایران است که متعلق به ۲۷۰۰ سال قبل بود و از سال ۲۰۰۳ این جام در دست آمریکاییها قرار داشت.» محمدعلی نجفی نیز که در این سفر روحانی را همراهی میکرد، در مراسم رونمایی از این جام در فرودگاه مهرآباد از آن به عنوان هدیهای از جانب وزارت امور خارجه آمریکا، با هدف بهتر شدن ارتباطات فرهنگی یاد کرد؛ نکتهای که در همان روزهای نخست واکنش مخالفان دولت را برانگیخت و روزنامه کیهان در ستون ویژه خود نوشت: «...طبق مقررات بینالمللی، دولت آمریکا «موظف و متعهد» بوده که این اثر و دهها هزار اثر تاریخی دیگر را که از سال ۱۹۷۰ از ایران خارج شده و در سال ۲۰۰۳ به آمریکا رفته فوراً به ایران بازگرداند. در نتیجه نمیتوان اصطلاحات و تعابیری همچون بخشش و هدیه را به کار برد.» اما آنچه بیشتر مورد تأکید برخی رسانهها و محافل سیاسی مخالف دولت بود، حرف و حدیثها بر سر اصالت جام بود؛ تا جایی که در دی ماه سال گذشته اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس از سازمان میراث فرهنگی خواست که با بازگرداندن این جام به آمریکاییها آبروداری کند و خبرگزاری فارس به نقل از کارشناس موزه متروپولتین آمریکا نوشت: «جامی که اخیراً توسط وزارت خارجه آمریکا قدمت ۲۷۰۰ ساله تخمین زده شده و به ایران داده شده در واقع جعلی است و تاریخ ساخت آن به ۱۹۹۹ برمیگردد.» ادعاهایی که به زعم رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی همگی صرفاً بر اساس مقاله یک کارشناس یهودی اشیای عتیقه و باستانی است که برای اولین بار بر اساس دلایلی این جام را قلابی خواند، در حالی که مقالات دیگری در جهت مقابله با آن موجود است. او که پس از گذشت دو سال از این ماجرا همچنان بر اصالت جام شیردال اصرار دارد ماجرای تقلبی بودن آن را صرفاً تبلیغاتی علیه شخص وی و دولت میداند و معتقد است: «اگر این شیء از نظر کارشناسان گمرک آمریکا باستانی نبود اصلاً ضبط نمیشد... و البته در اینکه این شیء در آخرین معامله یک میلیون دلار خریداری شده هم شکی نیست... چنین چیزی که دو تا شیردال باشد و یکی اصل و دیگری قلابی، اصلاً درست نیست.»
مجلسی اهدای نقشه موسوم به پرشیا از جانب نخستوزیر مجارستان را نیز انتخابی ظریف خواند و گفت: «نقشه اهدایی نخستوزیر مجارستان که تاریخ ۱۸۴۸ دارد باید تاریخ چاپ آن باشد، زیرا در سال ۱۸۴۸ مناطق قفقاز از ایران جدا شده و مرزهای جغرافیایی و دریایی روشنتر شده بود، یعنی اصل نقشه قدیمیتر از تاریخ انتشار آن است. مجارها که خود وارث امپراتوری عریض و طویل اتریش هنگری هستند میدانند که ایرانیها اینگونه یادگارهای بالیدنی را خوش دارند، خصوصاً آنکه طبیعتاً نام خلیج فارس مانند همه نقشههای نامجعول بر آن میدرخشد؛ چیزی که در این ایام ایرانستیزی افراطیون عرب، البته هدیه ظریف و خوشایند و شیرینتری است.» او در باب اصالت هدایا نیز گفت: «سپر، اصیل و متعلق به دوره شاه عباس اول است. اصل قرآن اهدایی نیز بعدها از سوی والی شام به سلطان سلیم عثمانی هدیه میشود. بعدها که به کوشش عباس میرزا و تیم مذاکرات مرزی اعزامی به ارزروم با حضور میرزا تقیخان (امیرکبیر بعدی) اختلافات مرزی دو کشور را برای همیشه به طور متمدنانه و صلحآمیز حلوفصل میکنند، سلطان عثمانی آن قرآن را به عباس میرزا هدیه میدهد و او هم به احترام فداکاریهای حاکم گنجه در جنگهای ایران و روس آن را به حاکم گنجه اهدا میکند. متأسفانه ایران در آن جنگ شکست میخورد. گنجه به دست روسها میافتد. بسیاری از مردم گنجه به سایر نقاط ایران مهاجرت میکنند و آن قرآن به روسیه منتقل میشود.» مجلسی همچنین اهدای «تصویری دقیق و بازسازیشده از آن قرآن را نشان از ادای احترام با درک موقعیت و مقام» از جانب فرد هدیهدهنده دانست و گفت: «قرآن اصلی غنیمت جنگ گنجه متعلق به موزه آرمیتاژ است و قابل هدیه دادن نیست. نسخهبرداری و صحافی اینگونه اقلام به عنوان هدیه خود ارزشمند است.» شنبه 14 آذر 1394 13:36
اخبار مرتبط
آخرين تاريخ بازديد : دوشنبه 3 ارديبهشت 1403 0:45:52
|