تاریخ ایرانی: روز ۵ فروردین ۱۳۵۸ سخنگوی دولت موقت رسماً خروج ایران از پیمان سنتو را اعلام کرد. «سنتو» نام اختصاری «سازمان پیمان مرکزی» است. این پیمان اولین بار در بغداد به امضا رسید و به همین دلیل به «پیمان بغداد» مشهور شد.
طرح ایجاد یک کمربند امنیتی از غرب اروپا تا جنوب شرق آسیا به ادعای جلوگیری از نفوذ کمونیسم، نیاز به یک حلقهٔ زنجیر به نام پیمان بغداد داشت تا پیمان ناتو در غرب و پیمان سیتو در شرق آسیا را به یکدیگر مرتبط سازد. پیمان بغداد معاهده‌ای بود که به همین منظور در پنجم اسفند ۱۳۳۳ میان وزیران امور خارجه دو کشور عراق و ترکیه تحت عنوان «پیمان همکاری‌های متقابل» در بغداد به امضا رسید و ایران در پاییز ۱۳۳۴ رسماً به آن پیوست. کمی بعد آیت‌الله کاشانی طی اعلامیه‌ای به افشای اهداف آن پرداخت و فدائیان اسلام نیز در مخالفت با آن اقدام به ترور نافرجام حسین علاء، نخست‌وزیر در ۲۵ آبان ۱۳۳۴ کردند که به دستگیری و اعدام چند تن از اعضای این گروه ختم شد.
پیمان «همکاری‌های متقابل» که ماهیت دفاعی و امنیتی داشت، مانند پیمان «سنتو» منعقده میان ۸ کشور آسیای جنوب شرقی (۱۳۳۳) و پیمان پاسیفیک منعقده میان سه کشور آمریکا، استرالیا و ونزوئلا (۱۳۳۰) حلقه دیگری از یک رشته پیمان‌های امنیتی و سیاسی بود که آمریکایی‌ها پس از شکست در جنگ ویتنام در کشورهای آسیایی به صورت اتحادیه‌های منطقه‌ای ایجاد کردند تا متضمن منافعشان باشد.
پیمان بغداد یک مقدمه، هشت ماده و دو ضمیمه داشت. هدف پیمان «تضمین دفاع و امنیت منطقه خاورمیانه» اعلام شده بود. همچنین در مقدمه آن با استناد به ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد تصریح شده بود که طرفین متعهدین به منظور حفظ امنیت خود و برای تأمین خوشبختی و رفاه اجتماعی ملت‌های خویش با یکدیگر همکاری خواهند کرد.
بر اساس ماده ۵ پیمان بغداد ورود به این پیمان برای کشورهای ذی‌نفع در منطقه آزاد گذارده شده است. به همین دلیل انگلستان در دهم فروردین ۱۳۳۴، پاکستان در اول مهر ۱۳۳۴ و ایران در ۱۹ مهر همان سال وارد پیمان بغداد شدند. اما آمریکا که خود بانی تشکیل این سازمان بود، از ورود به این پیمان خودداری کرد. شکل‌گیری این پیمان از ابتکارات دولت آمریکا، به ویژه جان فوستر دالس، وزیر خارجه آن کشور بود که می‌خواست یک سازمان دفاعی قوی در خاورمیانه به وجود آورد تا از گسترش نفوذ شوروی در این منطقه جلوگیری کند و سنگرهای دفاعی غرب را تکمیل کند. اما دولت آمریکا ترجیح داد که خود عضویت این پیمان را نپذیرد تا موجبات تحریک دولت شوروی را فراهم نکند و دوستی اعراب خاورمیانه را نیز از دست ندهد. از این رو آمریکا تا پایان عمر سنتو عضویت در این پیمان را نپذیرفت ولی با معاهدات نظامی دوجانبه با هر سه کشور ایران، ترکیه و پاکستان عملاً نفوذ خود را در این سازمان حفظ کرد.
با این حال هر چند آمریکا به ملاحظه شوروی رسما در سنتو عضویت نداشت اما کمیته‌های اصلی آن منجمله «کمیته مبارزه با خرابکاری» پیمان تحت نظارت کار‌شناسان آمریکا فعالیت می‌کرد. کمیته مذکور نقش عمده‌ای در سرکوب مبارزات مردمی ایفا می‌کرد. در راستای همین فعالیت‌ها بود که در سال ۱۳۵۰ در ایران نیز کمیته مشترک ضد خرابکاری با حضور نماینده آمریکا در سنتو و نمایندگان ارتش، ژاندارمری، شهربانی و ساواک به منظور سرکوب مبارزات مردمی ایجاد شد.
تفاوت پیمان بغداد با پیمان سعدآباد که در سال ۱۳۱۶ شمسی میان ایران، ترکیه و افغانستان به امضا رسید در این بود که در آن پیمان این سه کشور تنها متعهد شده بودند به خاک یکدیگر تعرض نکنند ولی در پیمان بغداد، همکاری‌های متقابل نظامی نیز پیش‌بینی شده بود.
پیمان بغداد متعاقب کودتای عبدالکریم قاسم در عراق (۲۳ تیر ۱۳۳۷) ضربه اساسی دید. پس از بروز این کودتا، قاسم که یک نظامی چپ‌گرا بود به این پیمان روی خوش نشان نداد و با خروج آن کشور از پیمان، در نتیجه مرکزیت پیمان به آنکارا انتقال یافت و از این پس نام آن به سنتو (Central Treaty Organization) تغییر یافت. علت اطلاق عنوان «سنتو» به این سازمان، آن بود که این تشکل میان قلمرو پیمان «سیتو» در شرق و قلمرو پیمان «ناتو» در غرب قرار گرفته بود. سنتو که در مرکز این دو پیمان قرار داشت از یکسو با عضویت ترکیه به ناتو پیوند داشت و از سوی دیگر با عضویت پاکستان با «سیتو» مرتبط بود.
پاکستان در سال ۱۳۵۰ شمسی با انتقاد از عدم حمایت سنتو از مواضع اسلام‌آباد در برابر تعرضات هند، از آن جدا شد و ایران نیز متعاقب پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۰ اسفند ۱۳۵۷ قصد خود برای خروج از این سازمان را اعلام کرد. در بهار ۵۸ و به دنبال خروج رسمی ایران از پیمان سنتو که توسط عباس امیر، معاون نخست‌وزیر و سخنگوی دولت موقت اعلام شده بود، این مجموعه که تأمین‌کننده منافع آمریکا در بعد سیاسی و امنیتی در منطقه بود، فرو پاشید و پیمان مذکور لغو شد.
